Od 1 maja 2011 r. praca w Niemczech jest dostępna dla obywateli polskich. Polacy mają nieograniczony dostęp do niemieckiego rynku pracy. Wynika to z faktu, że dla obywateli Unii Europejskiej nie są potrzebne zezwolenia na podjęcie pracy. Aby podjąć legalne zatrudnienie w Niemczech wystarczy uzyskać niemiecki numer podatkowy i znaleźć chętnego pracodawcę z wolnym stanowiskiem pracy.
Wcześniej (do kwietnia 2011) obowiązywały jeszcze ograniczenia dla obywateli polskich w dostępie do rynku pracy Republiki Federalnej Niemiec. Aby Polacy mogli przed kwietniem 2011 r. podjąć legalne zatrudnienie, to musieli spełnić warunki określone przepisami prawa i przejść ustaloną procedurę. Te przepisy zmieniły się z dniem 01.05.2011.
W tej chwili zaostrzenia dotyczące dostępu do niemieckiego rynku pracy obejmują tylko obywateli krajów spoza Unii Europejskiej (np. Ukrainy, Białorusi, Kazachstanu, Mołdawii, Serbii, itd.).
Przypływ siły roboczej do Niemiec z krajów spoza Unii Europejskiej regulowany jest poprzez dwustopniowy system:
1. Dostęp do niemieckiego rynku pracy na podstawie przepisów prawnych.
2. Precyzyjne sterowanie miejscami pracy poprzez sprawdzanie czy dany kandydat ma odpowiednie predyspozycje i czy dane stanowisko jest odpowiednie do pracy wykonywanej w kraju.
Wraz z rosnącymi kwalifikacjami zawodowymi prawo dotyczące zatrudnienia obcokrajowców przewiduje pewne ułatwienia. Na podstawie § 42 ustawy o pobycie, pracy zarobkowej oraz integracji obcokrajowców Federalne Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej wydało rozporządzenie, które reguluje zatrudnienie obcokrajowców w Niemczech (Beschäftigungsverordnung).
Pracownicy spoza UE mogą podejmować pracę w Niemczech tylko pod pewnymi warunkami.
Do podjęcia legalnej pracy w Niemczech przez obcokrajowca spoza UE wymagane jest uzyskanie pozwolenia na pracę.
Zezwolenie na pracę wydaje się w sytuacji, gdy w danej branży nie można znaleźć pracownika niemieckiego lub pracownika z krajów Unii Europejskiej (np. z Polski).
Aby uzyskać zezwolenie na pracę w Niemczech należy przejść następującą procedurę:
1. Znalezienie niemieckiego pracodawcy, który będzie chciał zatrudnić obcokrajowca.
2. Zadeklarowanie zamiaru zatrudnienia wskazanej z imienia i nazwiska osoby.
3. Analiza wniosku i wydanie pozwolenia na pracę.
Pracodawca powinien złożyć wniosek o zatrudnienie zagranicznego pracownika odpowiednio wcześnie, gdyż cała procedura może trwać nawet do 3 miesięcy. Najpierw bowiem Urząd Pracy szuka pracownika o tych samych kwalifikacjach wśród zarejestrowanych bezrobotnych w Niemczech. Gdy nie znajdzie takiej osoby, to dopiero wówczas następuje druga część procedury – formalne wydanie zezwolenia na pracę.
Po przyjeździe do Niemiec należy dokonać wszelkich czynności meldunkowych i rejestracyjnych.
Pracownik, który oczekuje na przyznanie pozwolenia na pracę musi być pełnoletni. Ustawodawca nie przewiduje obowiązku przeprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich do celów wydania pozwolenia.
Wynagrodzenie pracownika nie może być mniejsze, niż przewidują to przepisy w odniesieniu do niemieckich pracowników. Osoba zatrudniana musi być w pełni ubezpieczona. Minimalny tygodniowy wymiar czasu pracy to 30 godzin. W czasie trwania stosunku pracy pracodawca odpowiada za zapewnienie zakwaterowania.
Przepisy nie wymagają od pracowników umiejętności języka niemieckiego.
Podstawa prawna:
EWG Verordnung 1408/71, § 284 SGB III, Teil 2 und Teil 3 BeschV